Szkoła Podstawowa nr 12 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle
w Zespole Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle

Jesteś tutaj: ZSM nr 3 • SP nr 12 · Dęby pamięci: Zwieńczenie kolejnego etapu projektu pamięci w ZSM nr 3

Zwieńczenie kolejnego etapu projektu pamięci

w ZSM nr 3

19 maja w holu Zespołu Szkół Miejskich nr 3 w Jaśle została otwarta „Przestrzeń pamięci” poszerzająca wiedzę na temat 16 oficerów Wojska Polskiego pochodzących z Jasła lub związanych z naszym miastem, zamordowanych przez Sowietów w Katyniu, Charkowie i Twerze. Składa się z betonowych bloków - symbolicznych grobów ofiar, ich biogramów i fotografii, opartych na materiałach i pamiątkach od rodzin katyńskich, Muzeum Regionalnego w Jaśle oraz zebranych przez nauczycieli i uczniów szkoły. Całość zwieńcza napis „Gloria victis oremus”, wzbogaca szklany witraż autorstwa Rafała Ziemskiego oraz swoisty relikwiarz z ziemią z lasu katyńskiego wykonany przez Pawła Lulę. Autorem wizualizacji przestrzennej „Przestrzeni Pamięci” i jego wykonawcą jest Karol Rak z jasielskiej pracowni projektowej Design Studio.

Powstanie tego kolejnego miejsca pamięci w ZSM nr 3 w Jaśle to konsekwencja wcześniejszych działań w tym zakresie. W jego utworzenie zaangażowała się cała społeczność nauczycieli i uczniów na czele ze szkolnym komitetem organizacyjnym projektu „Dotyk pamięci”, któremu przewodniczyła dyrektor Aleksandra Zajdel-Kijowska. W jej skład wchodzili: Ewa Kosiek - wicedyrektor szkoły, Renata Goleń - wicedyrektor szkoły, Małgorzata Zawadzka - bibliotekarz, Elżbieta Barwikowska, Ilona Dranka, Marta Dzik i Wiesław Hap - historycy.

„Przestrzeń Pamięci” powstała wspólnym wysiłkiem wielu osób. Młodzież wraz z nauczycielami przeprowadziła na ten cel dwukrotne zbiórki pieniężne, w trakcie których jaślanie okazali duże zrozumienie i wsparcie finansowe. Inicjatywę tę wsparli też m.in.: poseł na Sejm RP Bogdan Rzońca, wicemarszałek województwa podkarpackiego Maria Kurowska, Rada Miejska Jasła, Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo Oddział w Sanoku, Jasielskie Centrum Reklamy „Frogart” Józefa Nawracaja oraz rodziny katyńskie: Krystyna Bocheńska, Krystyna i Janusz Burbelkowie, Barbara i Michał Burbelkowie, Roma Bernacka, Bożena i Krzysztof Famuratowie, Danuta i Lesław Irzyńscy, Krystyna Sukiennik, Paweł Okulski oraz swoimi datkami nauczyciele, pracownicy, rodzice i uczniowie ZSM nr 3 w Jaśle. Oprócz zaangażowania się całego środowiska szkolnego, dużo pozytywnych efektów dała praca jednego ze szkolnych zespołów projektowych „Jasielskiej Ligi Naukowej z Lotosem” w składzie Aleksandra Bober i Klaudia Dubiel pod opieką Małgorzaty Zawadzkiej. W ramach projektu „Dotyk historii” istotnie wsparły działania projektu szkolnego i zebrały sporo nowych źródeł dotyczących bohaterów. Oprócz tego w ramach szkolnego projektu dla uczniów ISP nr 12 i Gimnazjum nr 2 przeprowadzono trzy konkursy: Ilona Dranka zorganizowała dwa konkursy plastyczne o tematyce katyńskiej, a Wiesław Hap - konkurs wiedzy o szesnastu katyńczykach związanych z Jasłem oraz uroczystą wieczornicę harcerską im poświęconą.

W uroczystościach wieńczących powstanie „Przestrzeni Pamięci” wzięli udział m.in. wicemarszałek województwa podkarpackiego Maria Kurowska, wicekurator oświaty Stanisław Fundakowski, starosta jasielski Adam Pawluś, zastępca burmistrza Miasta Jasła Elwira Musiałowicz-Czech, przedstawiciele Rodzin Katyńskich, służb mundurowych oraz instytucji kultury. Uroczystości poprzedziła msza święta w Kościele MB Częstochowskiej odprawiona przez ks. proboszcza Tadeusza Gąsiorowskiego, który później już w szkole poświęcił „Przestrzeń pamięci”. Ważnymi elementami tego wydarzenia były również akcenty przeprowadzone przez harcerzy 139. DH „Lisy”: wciągnięcie flagi państwowej przez poczet flagowy przy odśpiewaniu przez wszystkich zebranych „Mazurka Dąbrowskiego”, warty i Apel Pamięci, asysta honorowa pocztów sztandarowych ISP nr 12, Gimnazjum nr 2 i 139. DH „Lisy”, a także złożenie kwiatów i zapalenie znicza pamięci oraz montaż słowno - muzyczny w wykonaniu uczniów.

Takie były początki

Wszystko, co dziś tak pięknie rozwija się w ZSM nr 3 w Jaśle zaczęło się jeszcze w 2007 r. w ramach ogólnopolskich projektów „Patriotyzm z pokolenia na pokolenie” i „Katyń… ocalić od zapomnienia”. Uczniowie gimnazjum nr 2 w Jaśle pod kierunkiem Wiesława Hapa bardzo aktywnie w nich uczestniczyli. W latach 2007-2010 zespół uczniowski został laureatem wojewódzkim ogólnopolskiego konkursu, a rok później kolejny zespół zajął III miejsce w klasyfikacji krajowej, zaś opiekun obydwu zespołów Wiesław Hap został ogólnopolskim laureatem w kategorii nauczycieli na opracowanie konspektów o tematyce katyńskiej.

Dęby i obelisk

W 2009 r. z inicjatywy Aleksandry Zajdel-Kijowskiej, dyrektora szkoły i hm. Wiesława Hapa, drużynowego 139. DH „Lisy”, wystąpiono z wnioskiem uhonorowania większej grupy zamordowanych polskich oficerów, urodzonych w Jaśle bądź z nim związanych. Zaczęto nawiązywać kontakty z ich rodzinami i zbierać na ich temat kolejne informacje. W ramach akcji sadzenia dębów pamięci w 70. rocznicę zbrodni katyńskiej, w dniu 14 maja 2010 r. na terenie ZSM nr 3 w Jaśle zasadzono 16 dębów. Poświęcono je szesnastce bohaterskich oficerów pochodzących z Jasła lub związanych z naszym miastem. W ramach uroczystości przed budynkiem szkolnym odsłonięto Obelisk Ofiar Katynia, Charkowa i Tweru autorstwa jasielskiego artysty Bogdana Samborskiego. Został on ufundowany przez społeczność szkolną przy wsparciu kilku sponsorów.

Sadzenie dębów katyńskich poprzedził piękny montaż słowno-muzyczny „Pamiętamy” przygotowany przez nauczycieli i uczniów ZSM nr 3 w Jaśle oraz apel pamięci, który przeprowadzili harcerze z drużyny „Lisów”, a zakończyła msza święta w intencji ofiar zbrodni sowieckiej na polskich oficerach, odprawiona w Kościele pw. MB Częstochowskiej. W uroczystości wzięło udział wielu gości, w tym rodziny upamiętnionych osób. W ich imieniu wzruszające wystąpienie miał Józef Bocheński, którego ojciec zginął w Katyniu. Głos zabrali również m.in. wicemarszałek województwa podkarpackiego Bogdan Rzońca oraz Maria Kurowska, ówczesny burmistrz Jasła. „Obelisk i posadzenie 16 dębów jest początkiem naszego programu. Mieliśmy taką intencję, aby osoba obca, nie pochodząca z Jasła, przychodząc przed naszą szkołę czytała, że na terenie szkoły posadziliśmy dęby i aby poszukała tych dębów. W przyszłości planujemy, aby powstała tam aleja pamięci” powiedziała wówczas dyrektor placówki Aleksandra Zajdel-Kijowska. Z kolei Wiesław Hap dodał, że musi również powstać specjalna ściana pamięci z certyfikatami dębów, biogramami i fotografiami bohaterskich oficerów.

Uroczystości patriotyczne przed Obeliskiem Katyńskim

Społeczność szkolna od 2010 r., corocznie, dwa razy w roku - początkiem września, w rocznicę wybuchu II wojny światowej i w połowie maja, w rocznicę zakończenia mordów sowieckich na polskich oficerach organizuje uroczystości patriotyczne. Oprócz tego harcerze z tutejszej drużyny często organizują poświęcone im wieczornice. Środowisko ZSM nr 3 oddaje w ten sposób hołd bohaterskim oficerom pochodzącym i związanym z naszym miastem oraz upamiętniają: mjra Aleksandra Irzyńskiego, kpt. Michała Burbelkę, kpt. Aleksandra Gabryszewskiego-Buławę, kpt. Edmunda Młodeckiego, mjr. Adama Olbrychtowicza, por. Zdzisława Sukiennika, kpt. Ezechiela Sussmana, por. Leona Szostkiewicza, asp. SW Andrzeja Rybę, kpt. Mariana Kornella, mjr. Ludwika Mendysa, kpt. Stanisława Miętusa, por. Aleksandra Oberlandera, mjr. Józefa Bocheńskiego, ppłk. Edwarda Okulskiego i mjr. Stanisława Sachę. Warto dodać, że szkoła utrzymuje stały kontakt z Rodzinami Katyńskimi, są do nich przekazywane życzenia świąteczne, prowadzona jest z nimi korespondencja listowna, a ich przedstawiciele są regularnie zapraszani na organizowane uroczystości patriotyczne.

/K.O./