Klub Europejski EUROGIM
2000/1 | 2001/2 | 2002/3 | 2003/4 | 2004/5 |
---|---|---|---|---|
2005/6 | 2006/7 | 2007/8 | 2008/9 | 2009/10 |
2010/11 | 2011/12 | 2012/13 | 2013/14 | 2014/15 |
2015/16 |
Spacerując po Jaśle można trafić w miejsce magiczne, szczególnie kiedy przez drzewa parkowe przy Szpitalu Specjalistycznym przebijają promienia słoneczne. Zapraszamy wszystkich w miejsce, które nie „rzuca się w oczy” do małego parku, który wyrósł na mogiłach żołnierzy walczących w czasie działań I wojny światowej. Jest to jeden z kilku cmentarzy wojennych na terenie naszego miasta, jednak niewiele osób o nim wie. Rok temu „zagrał on rolę” w czasie gry miejskiej oraz jest umieszczony na karcie tej gry, którą można ściągnąć z portalu Urzędu Miasta Jasła.
Ten kawałek historii pragniemy przybliżyć mieszkańcom Jasła, których przepytałyśmy w czasie ankiety i sondy ulicznej. Po wyciągnięciu wniosków przygotowałyśmy informacje zamieszczoną poniżej oraz ulotki informacyjne oraz dla uczniów i nauczycieli powstanie scenariusz wycieczki z kartą zadań.
Cmentarz z I wojny światowej wpisany pod numerem 22, jest zabytkiem wciągniętym do rejestru zabytków. Powstał w 1915 roku w wyniku potrzeby pochówku żołnierzy uczestniczących w tzw. operacji gorlickiej.
Cmentarz jest jednym z dwóch takich zabytków na terenie miasta, znajduje się przy ulicy Kruszyny i Reymonta w dzielnicy Ulaszowice (49°45’16.3”N 21°28’40.0”E). Na terenie o powierzchni 1 500 m2 znajduje się 14 grobów zbiorowych i 136 groby pojedyncze. Ogólnie pochowano tu 675 żołnierzy z armii austriackiej, rosyjskiej, niemieckiej poległych w dniach 6 – 7 maja 1915 r. oraz zmarłych w wyniku ran w pobliskim szpitalu.
Cmentarz jest ogólnodostępny dla zwiedzających.
Projekt cmentarza oraz obelisk są dziełem Johanna Jägera. Pierwotnie cmentarz miał kształt litery L, jednak zniszczenia wojenne, splantowanie oraz zajęcie części terenu przez nowobudowane osiedla spowodowało zniszczenia grobów. Dziś położenie grobów jest niewyraźne, jedynie w dobrym stanie jest kamienny obelisk z zachowaną oryginalną głową rzymskiego wojownika, a dokładniej hełm z grzywą na wieńcu laurowym oraz tablicami z inskrypcjami:
DER NIBELUNGEN NOT SCHUF
NIBELUNGEN KRAFT,
GRTREUER HELDEN TOD
HAT WUNDERS WIEL GESCHAFFT,
DER DRACHE LIEGT ZERSPELLT,
DER UNS MIT HASS UMNETZT,
DER FRIEDE IST DER WELT ERNEUT
ZUM HERRN GESETST
BIEDA NIBELUNGÓW STWORZYŁA SIŁĘ NIBELUNGÓW
ŚMIERĆ WIERNYCH BOHATERÓW UCZYNIŁA CUD
SMOK KTÓRY USIDLA NAS NIENAWIŚCIĄ LEŻY ROZBITY.
POKÓJ STAJE SIĘ NA NOWO PANEM ŚWIATA
Również na pomniku umieszczona jest granitowa tablica ufundowana przez urząd miasta w 1996 roku, informująca o charakterze tego miejsca:
CMENTARZ WOJENNY NR 22 SPOCZYWA TU
79 ŻOŁNIERZY AUSTRIACKICH Z 20, 28, 30, 37, 49, 56, 57 I 100 PUŁKÓW PIECHOTY
2 TYROLSKIEGO CESARSKIEGO PUŁKU STRZELCÓW,
5, 9, 10 I 31 PUŁKÓW STRZELCÓW, 22 PUŁKU ARTYLERII POLOWEJ
3 I 7 PUŁKÓW HONWEDÓW
41 ŻOŁNIERZY NIEMIECKICH Z 3 I 13 PUŁKÓW PIECHOTY GWARDII
1, 3 I 4 CESARSKICH REZERWOWYCH PUŁKÓW GWARDII
1, 2, 3 I 4 PUŁKÓW GRENADIERÓW GWARDII PRUSKIEJ
46, 77, 267 I 270 PRUSKICH PUŁKÓW PIECHOTY
21 BAWARSKIEGO PUŁKU ARTYLERII
555 ŻOŁNIERZY ROSYJSKICH Z 3, 5, 17, 33, 57, 97, 191, 192, 193, 243, 244, 287 PUŁKÓW PIECHOTY
Zauważalne są także resztki cokołów, na których ustawione były krzyże nagrobne oraz schodów. W górnym rogu znajduje się grobowiec z tabliczką:
STEFAN WALTER
* 1881 † 1916
POLAK, PROFESOR GIMNAZJUM
AVE MARIA.
Mamy nadzieję, że choć trochu przybliżyłyśmy historię jednego z zabytków miasta o tak bogatych dziejach. Więcej o cmentarzach wojennych będzie można poznać realizując scenariusz wycieczki, na którą już serdecznie zapraszamy. Zdjęcia z naszej wizyty oraz ulotkę można znaleźć na stronie Facebook Klubu Europejskiego EUROGIM. Projekt realizujemy w ramach programu „Miejsca pamięci – materialne świadectwo wydarzeń szczególnych dla lokalnej i narodowej tożsamości”.
Historia naszego regionu jest bardzo bogata, mimo niewielkiej ilości zabytków, które zachowały się po zniszczeniach dokonanych przez wojska hitlerowskie, mamy perełkę o której warto wiedzieć więcej niż to, że jest to miejsce spoczynku naszych zmarłych. Realizując projekt „Miejsca pamięci – materialne świadectwo wydarzeń szczególnych dla lokalnej i narodowej tożsamości” poznaliśmy dzieje tego miejsca oraz zaprosiliśmy jaślan do wypowiedzenia się jak propagować wiedzę o Starym Cmentarzu. Zapraszamy również do zapoznania się z krótka historią tego obiektu poprzez grę turystyczną, artykuł oraz galerię zdjęć. Wszystkie elementy zamieszczone są już na stronie Facebook-owej Klubu Europejskiego EGUROGIM, Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle.
Cmentarz komunalny w Jaśle zwany popularnie Starym Cmentarzem to jeden z pięciu najstarszych cmentarzy w Polsce. Powstał w 1784 roku, który upamiętniony jest nad wejściem głównym. Cmentarz jest wpisany do rejestru zabytków pod numerem rej. A – 101 z 23.09.1986.
Jest miejscem spoczynku wybitnych osobistości kultury, nauki, gospodarki, polityki i wojskowości, których dorobek ma szczególne znaczenie dla tożsamości naszego regionu. Znajdują się tu również liczne zabytki sztuki sakralnej, które są systematycznie odnawiane, dzięki kweście odbywającej się w czasie Święta Wszystkich Świętych. Na terenie cmentarza komunalnego znajduje się także, cmentarz z I wojny światowej nr 23 oraz groby żołnierzy z II wojny światowej.
Cmentarz powstał z decyzji władz miejskich przy ul. Zielonej i znajduje się przy niej do dnia dzisiejszego (49°44'59”N 21°28'38”E). Dawniej było to rzeczysko Jasionki, dziś jest co centrum miasta. Jego pierwotna powierzchnia wynosiła 1,2 ha. Z czasem była ona regularnie powiększana. Aktualnie wynosi 2 ha 73 a 36 m2. Otoczony jest murem, prowadzą do niego dwie bramy główna (pochodząca z lat 20. XX w.), czynna codziennie w godzinach 600 – 1900 i tylnia, otwarta tylko w czasie świąt.
W zachowanych księgach Libri mortuorum pierwszy wpis dotyczy zmarłej Kunegundy Sroczyńskiej z 7 maja 1784 roku. Innym z dokumentów potwierdzających rok powstania, jest dekret z dnia 11 grudnia 1783 roku. Dekret ten nakazywał zamknięcie wszystkich cmentarzy przykościelnych oraz polecał magistratom wydzielenie poza obrębem miast (w ciągu zaledwie czterech tygodni) specjalnych obszarów, na których lokalizowano następnie nowo zakładane cmentarze. Jako pierwszych pochowano tu również organistę jasielskiego Pawła Skałkowskiego, ks. proboszcza Tomasza Wołowicza, żonę komisarza cyrkułu baronową Zuzannę de Gostheim, Annę córkę hrabiego Castiglione, pierwszego starosty cyrkułu jasielskiego, oraz Jana Nepomucena Pawliczka, mistrza miejscowej poczty.
Najstarszy zarys cmentarza pokazuje mapa z 1826 roku, obiekt był ogrodzony murem, posiadał kaplicę i dom grabarza. Widok cmentarz znany jest również z obrazu Pożar Jasła z 1826 r. Jana Bieszczada (znajdującego się w Muzeum Regionalnym w Jaśle) pokazują, że jego układ wyraźnie nawiązywał do rozwiązań zakładanych w końcu XVIII w. nekropolii, często wzorowanych na kompozycji parkowej, gdzie przestrzeń organizowana była przez układ alei czy dróżek, stanowiących główną osnowę kompozycji. Znajdują się tu groby ludzi pochodzących prawie z całej Europy m.in.: z Niemiec, Austrii, Włoch a nawet osób pochodzących z dalekiej Anglii.
Rozwijające się miasto, od połowy XIX wieku zmusiło władze miejskie do stopniowego powiększania cmentarza i odpowiedniego zagospodarowywanie alejek, dróżek i zieleni. Obok mogił z drewnianymi i metalowymi krzyżami, w 1 poł. XIX w. stawiano także kamienne pomniki. Z tego czasu zachowały się tylko pojedyncze elementy pomników w postaci dość dużych cokołów o kubicznych formach, zdobione płycinami i umieszczonymi w nich napisami epitafijnymi. Najstarszym i jedynym, który zachował pierwotną klasycystyczną formę obelisku (udokumentowany na obrazie Jana Bieszczada), ustawiony jest na grobie Józefy Pomianowskiej – Białkowskiej z Popielów. Ciekawą formą pochodzącą z epoki klasycyzmu, z lat 60. XIX w. są dwa kamienne nagrobki o formie trumny, stojące bezpośrednio na mogile. Jeden z nich, niemal „obudowany” późniejszymi nagrobkami, został ustawiony przy głównej alei. Reliefowy napis na wieku trumny upamiętnia zmarłą w 67 roku życia z Łazowskich Karolinę Gurską. Z tamtych lat może także pochodzić najstarszy przykład rzeźby sepulkralnej, przedstawiający płaczkę przy złamanej kolumnie. Stoi na nagrobku rodziny Lazarowiczów, kuśnierza jasielskiego. Rzeźba ta, choć niedużych rozmiarów, prezentuje wysoki poziom artystyczny.
W latach 1859 – 1862 ze składek parafian wybudowano murowaną neogotycką kaplicę cmentarną pw. Jezusa Ukrzyżowanego. Stanęła ona na wprost bramy, ale o wiele dalej niż poprzednia. Na tylniej ścianie kaplicy znajduje się zabytkowy krzyż z ukrzyżowanym Jezusem, zaś przy drzwiach wejściowych współcześnie umieszczono ku pamięci żyjących tablice upamiętniające bohaterstwo i heroizm Polaków z Katynia, Kozielska, Ostaszkowa, Starobielska czy też walczących w powstaniu styczniowym.
Ciekawą budowlą jest powstała około 1907 r. w stylu secesji, jedyna na cmentarzu prywatna kaplica grobowa rodziny Lisowieckich, właścicieli Niegłowic. Uwagę zwraca kuta krata i witraż pochodzący z krakowskiej pracowni W. Ekielskiego i A. Tucha.
Osobną część cmentarza stanowią groby żołnierzy z I wojny światowej (cmentarz wojenny nr 23) i II wojny światowej. Ci pierwsi byli chowani pod tylnim murem. Niestety z tego miejsca pamięci, zaprojektowanego przez Johanna Jägera, zachowały się tylko 2 z trzech krzyży, drewniany z metalową koroną cierniową i kamienny z tablicą pamiątkową, na której umieszczono informacje o poległych.
Oryginalnie znajdowało się na tym cmentarzu 21 grobów pojedynczych oraz 84 zbiorowe. Pochowano w nich 1586 żołnierzy poległych w pierwszych dniach maja 1915 roku oraz żołnierzy rosyjskich, którzy w dużej części zmarli w znajdującym się w okolicy szpitalu wojennym.
Żołnierze z II wojny światowej to głównie lotnicy, których upamiętniają śmigła samolotów. O nich postaramy się szerzej napisać w osobnym artykule.
Naszą pracę postaramy rozwijać nadal, aby powstała całą seria not historycznych o poszczególnych obiektach zabytkowych znajdujących się na cmentarzu i osobach zasłużonych, zaś gra będzie sukcesywnie powiększana o kolejne odcinki. Serdecznie zapraszamy.
11 grudnia br. w auli Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia certyfikatów „Szkoła globalna – szkołą rozwoju” oraz podsumowanie działań projektowych prowadzonych przez ORE w zakresie edukacji globalnej.
W spotkaniu uczestniczyli dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie prowadzący projekty w swoich szkołach oraz współtwórcy programu z Ministerstwa Spraw Zagranicznych i ORE.
Zespół Szkół Miejskich Nr 3 w Jaśle reprezentowały pani wicedyrektor Renata Goleń i koordynator projektu Ilona Dranka, które odebrały Certyfikat przyznany szkole.
Nasza szkoła jest silnie związana z edukacją globalną, ponieważ od ponad czterech lat działamy w projekcie i szkoleniach ORE, jednak już wcześniejsze działania prowadzone przez większość nauczycieli oraz uczniów Gimnazjum Nr 2 z O. I. w Jaśle i Integracyjnej Szkoły Podstawowej Nr 12 w Jaśle były nacechowane humanitaryzmem, międzykulturowością czy też ekologią. Edukacja globalna nie była nam obca.
Pierwsze nasze starania w tej dziedzinie zostały uhonorowane wyróżnieniem w ogólnopolskim konkursie na projekt zajmujący się tematyka globalną, w kolejnych dwóch latach otrzymywaliśmy „Certyfikaty – Wyróżnienia Szkoły Globalnej” (2013, 2014). Ten rok zaowocował „Certyfikatem Szkoły Globalnej” oraz nagrodą w postaci 2 – dniowego wyjazdu do Brukseli, który był niesamowitym zaskoczeniem, ponieważ nikt piszący wniosek nie wiedział o tej nagrodzie. Na konkurs wpłynęło 37 sprawozdań ze szkół z całej Polski, prezentujących działania z ostatnich trzech lat.
Napisanie zgłoszenia i sprawozdania nie jest sprawą ani prostą, ani trudną, trzeba tylko chcieć oraz wybrać działania prowadzone przez uczniów i nauczycieli, które wpisują się w realizację założeń edukacji globalnej. Co to może być? Podpowiadamy: Tydzień Edukacji Globalnej (przypadający na koniec listopada), działania związane z humanitaryzmem, poznawanie historii lokalnej, regionalnej czy też poznawanie innych kultur przez wyjazdy zagraniczne, projekty międzynarodowe i konkursy choćby językowe, działania proekologiczne, kampanie społeczne, happeningi, wystawy, spotkania z podróżnikami, debaty, konferencje międzypokoleniowe itp. Wszystkie formy przewijały się we współpracy nauczyciele – uczniowie naszej szkoły, co pozwoliło na rozwinięcie wiedzy, umiejętności i nowego postrzegania otaczającego nas świata oraz ludzi.
DITegoroczny Tydzień Edukacji Globalnej odbywał się pod hasłem „Równość – od słów do czynów” i stał się dla nas inspiracją do przypomnienia, jakie prawa nas obowiązują i jakie mamy obowiązki, jako ludzie.
Zespół roboczy w skład którego wchodzili nauczyciele i uczniowie gimnazjum, zaplanował ciekawą nowinkę, o której napiszemy później. Tydzień został tradycyjnie rozpoczęty przez członków Radia szkolnego, którzy nagrali audycję pod opieką pana Piotra Korczyńskiego.
17 listopada 2015 r. odbyło się spotkanie nauczyciela pani mgr Joanny Frączek i uczennicy Medyczno – Społecznego Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Jaśle z młodzieżą I klas gimnazjum oraz społecznością Integracyjnej Szkoły Podstawowej Nr 12 dotyczące racjonalnego odżywiania. Taką samą prelekcję 5 listopada mieli także rodzice uczniów naszej szkoły. Pogadanka na temat zdrowego, racjonalnego żywienia jest związana z dbaniem o godne życie ludność z krajów globalnego Południa, którzy w pewnym sensie zależą od tego co kupujemy, a my musimy być świadomi, jak traktujemy samych siebie. Także najbliższe otoczenie oraz my sami korzystamy na ujętych w prelekcji zasadach. Koordynatorem prelekcji była pani Agnieszka Janowiec.
Kolejnymi atrakcjami były: wystawa związana z prawami człowieka, dziecka, kobiet oraz tekturowa ściana (TekturWall), na której uczniowie mogli wyrazić, co rozumieją pod pojęciem równości w formie pisanej lub rysunkowej. Działania wystawowo – happeningowe prowadzili pozostali członkowie zespołu roboczego TEG 2015.
Należy nadmienić, że tablica informacyjna z prawami człowieka nadal jest eksponowana, ponieważ temat ten jest jak najbardziej na czasie. Natomiast audycję radia można wysłuchać na stronie radia szkolnego.
Uaktualniana była również strona Facebookowa Edukacji Globalnej w ZSM Nr 3 w Jaśle, gdzie prezentujemy na bieżąco naszą działalność w ciągu całego roku szkolnego.
Centrum Edukacji Obywatelskiej w Warszawie zaprosiło szkoły do udziału w projekcie SZKOŁA DEOKRACJI. Zgłosiliśmy swój udział w tym projekcie ponieważ chcemy poprawić lub usprawnić działalność samorządną w szkole. Ponieważ działamy od kilku lat w ramach programu „Samorządy mają głos”, celem jest prowadzenia wyborów samorządowych, chcemy spróbować swoich sił w usprawnieniu działalności SU w każdym zakresie.
O tym co możemy usprawnić, poprawić lub wprowadzić pokaże nam diagnoza wśród społeczności szkolnej.
Aby zrealizować poprawnie cały program opiekun projektu uczestniczył w webinarium z przedstawicielami CEO panem Michałem Tragarzem i panią Karoliną Kochlewską. Rada SU natomiast przygotowała szczegółową ankietę do diagnozy na spotkaniu przygotowawczym.
Od kilku lat bierzemy udział w programie Centrum Edukacji Obywatelskiej „Samorządy mają głos” według którego przygotowujemy wybory samorządowe w szkole. Akcja przebiega tradycyjnie, jakby można ująć, kto obserwuje wybory mniej więcej wie jak wygląda kampania oraz dzień głosowania.
Naszą akcję wyborczą rozpoczynamy od zgłoszenia kandydatów, którzy wedle zapisów ordynacji wyborczej muszą uzyskać poparcie wśród społeczności szkolnej i przeprowadzić kampanię wyborczą. Na spotkaniu przedkampanijnym kandydaci dowiedzieli się, że mogą zorganizować sobie komitety, które będą im pomagać w prowadzaniu kampanii. Sama kampania złożyła się głowinie z akcji plakatowych oraz audycji radiowej „na żywo”, z czego mieliśmy sporo zabawy.
Kolejnym elementem realizacji projektu było wyłonienie spośród uczniów gimnazjum Szkolnego Komitetu Wyborczego, który przygotował dokumentację wyborczą a w dniu wyborów czuwał nad prawidłowym przebiegiem głosowania i przeliczył oddane głosy. Komitet jest według zapisów ordynacji wybierany w sposób losowy. Przedstawicielki Samorządu Uczniowskiego wylosowały pięciu uczniów, trochę jak w totolotku, jednak każdy z uczniów wyraził zgodę na udział w komisji.
Wybory ustalono na 6 października, dlatego też dzień wcześniej obowiązywał już cisza wyborcza. W dniu wyborów uczniowie mieli wybrać przedstawicieli do Rady Samorządu Uczniowskiego Gimnazjum Nr 2 z O. I. w Jaśle, czyli Przewodniczącego i Rzecznika Praw Ucznia.
Szkolna Komisja Wyborcza po podliczeniu głosów, sporządziła protokół z wyborów, przedstawiła wyniki dyrekcji szkoły oraz całej społeczności uczniowskiej. Wyniki prezentowały się następująco:
Lp. | Nazwisko i imię kandydata do Zarządu samorządu uczniowskiego | Liczba oddanych głosów |
---|---|---|
1. | Weronika Jurczak | 84 |
2. | Dominik Orzech | 84 |
3. | Sylwia Więcek | 118 |
Nazwisko i imię kandydata na stanowisko Rzecznika Praw Ucznia | ||
1. | Patrycja Kolbusz | 192 |
2. | Paulina Szczyrba | 93 |
MIEJSCE | SZKOŁA | [PUNKTY] | ||
---|---|---|---|---|
QUIZ | PREZENTACJA | SUMA | ||
1 | Zespół Szkół Miejskich Nr 5 – Gimnazjum Nr 5 w Jaśle | 40 | 5 | 45 |
2 | Społeczne Gimnazjum w Opaciu | 38 | 3 | 41 |
3 | Zespół Szkół Miejskich Nr 3 – Gimnazjum Nr 2 z Oddziałami Integracyjnymi im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle | 33 | 7,5 | 40,5 |
4 | Publiczne Gimnazjum w Brzyskach | 33 | 6,5 | 39,5 |
5 | Gimnazjum Integracyjne im. Króla Kazimierza Wielkiego w Osieku Jasielskim | 31 | 7 | 38 |
6 | Gimnazjum im. bł. ks. Władysława Findysza – Męczennika w Nowym Żmigrodzie | 29 | 5,5 | 34,5 |
7 | Publiczne Gimnazjum im. Ignacego Łukasiewicza w Cieklinie | 26 | 6 | 32 |
MIEJSCE | SZKOŁA | [PUNKTY] | ||
---|---|---|---|---|
QUIZ | PREZENTACJA | SUMA | ||
1 | Szkoła Podstawowa Nr 2 im. Marii Konopnickiej w Jaśle | 28 | 6 | 34 |
2 | ZespółSzkół Miejskich Nr 5 – Szkoła Podstawowa Nr 8 im. ks. Stanisława Konarskiego w Jaśle | 27 | 6 | 33 |
3 | Szkoła Podstawowa Nr 4 w Jaśle im. ks. bp. Ignacego Krasickiego | 25 | 7 | 32 |
4 | Integracyjna Szkoła Podstawowa w Osieku Jasielskim | 25 | 5,5 | 30,5 |
5 | Zespół Szkół Społecznych im. Adama Mickiewicza w Jaśle – Społeczna Szkoła Podstawowa | 21 | 7 | 28 |
6 | Zespół Szkół Miejskich Nr 2 w Jaśle – Szkoła Podstawowa Nr 11 im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego | 20 | 7 | 27 |
7 | Zespół Szkół Miejskich Nr 3 – Integracyjna Szkoła Podstawowa Nr 12 im. Ignacego Łukasiewicza w Jaśle | 19 | 7,5 | 26,5 |